Na narty i po zdrowie

Szczyrk położony jest między Klimczokiem, a Skrzycznem w malowniczej dolinie Żylicy w Beskidzie Śląskim. Nie wiadomo dokładnie skąd się wzięła nazwa miasteczka. Jedni mówią, że od wyrazu "szczerk", oznaczającego drobne kamyki lub gruby piasek w potokach, inni że od "szczyrkania" dzwoneczków na szyjach owiec, lub od "szczyrzysk" - pniów pozostałych po wyrębie drzew na zboczach.

Miejscowość słynie z długo utrzymujących się dobrych warunków narciarskich, czystego, górskiego powietrza i wspaniałych tras turystycznych. Jej walory zdrowotne docenili już Austriacy. W czasie I wojny światowej uruchomili tu liczne szpitale, w których żołnierze leczyli odniesione rany. Po wojnie zostały puste i aby się nie zniszczyły, zamieniono je w pensjonaty. Tak rozpoczął się rozwój Szczyrku jako miejscowości letniskowej. W 1932 r. wybudowano drogę do Bielska i uruchomiono linię autobusową, urządzono też deptak spacerowy. Jednak prawdziwy rozkwit miejscowości nastąpił dopiero po II wojnie światowej, kiedy zbudowano wyciąg krzesełkowy na Skrzyczne. Powstały wtedy liczne wyciągi narciarskie i trasy zjazdowe, a śląskie zakłady pracy postawiły tu swoje ośrodki wczasowe.

Sakralny zabytek

Będąc w Szczyrku koniecznie trzeba zwiedzić drewniany kościół św. Jakuba Apostoła, który stoi w centrum, przy głównej drodze, na niewielkim wzgórzu wśród drzew. Kościół liczy sobie już 200 lat. Rozbudowano go w latach 1937-1939. We wnętrzu warto zwrócić uwagę na: kamienną chrzcielnicę, późnobarokową ambonę i obraz z początku XVIII w. przedstawiający św. Jana. Większość zabytkowego wyposażenia pochodzi z klasztoru norbertanek, który zlikwidowano w Nowym Sączu.

W centrum miasta stoi także murowana kapliczka z 1829 r. zwana "kapliczką u Bieńków". W latach 30. ubiegłego wieku opiekował się nią Żyd o nazwisku Marosz. Wpadł na pomysł, żeby pod kapliczką przechowywać piwo. Święte miejsce miało mu zabezpieczyć ten cenny napój przed kradzieżą. Obok restauracji "Senator" stoi druga murowana kapliczka z 1830 r. Znajduje się tam drewniany krzyż misyjny z 1730 r. Jest to najstarszy zabytek Szczyrku.

Warto wybrać się także do sanktuarium na Górce, czyli kościoła Matki Boskiej Królowej Polski z 1894 r. To miejsce kultu maryjnego, które upamiętnia kilkakrotne objawienie się Matki Boskiej małej dziewczynce. W pobliżu płynie cudowne źródełko z uzdrawiającą wodą.

Najwyższe miejsce Beskidu Śląskiego

Nad miasteczkiem góruje Skrzyczne. To najwyższy, liczący sobie 1257 metrów n. p. m., szczyt polskiej części Beskidu Śląskiego. Prowadzą na niego dwa szlaki ze Szczyrku - zielony i niebieski oraz czerwony z Buczkowic. Wejście zajmuje ponad dwie godziny i wymaga pokonania ponad 700 m różnicy wysokości na stosunkowo krótkim odcinku - jest więc dość męczące.

Kto nie lubi się tasować, może skorzystać z dwuetapowej (z przesiadką na hali Jaworzyna) kolejki linowej. Na podszczytowej hali opadającej w kierunku południowym, znajduje się schronisko PTTK. Położony na wysokości 1250 m obiekt (jeden z najwyżej usytuowanych w Beskidach) nie należy do najpiękniejszych. Był nawet przedmiotem procesu sądowego o... brzydotę.

Nieopodal Skrzycznego znajduje się Malinowska Skała. To jedna z głównych miejscowych atrakcji, kompleks fantazyjnie ukształtowanych skał i głazów. Obok jest jaskinia, w której mieli swoją kryjówkę beskidzcy zbójnicy. Do wnętrza schodzi się po kilkunastometrowej drabinie.

Z kolei pod szczytem Trzy Kopce znajduje się Grota Klimczoka - najdłuższa beskidzka jaskinia licząca ponad 1200 m. Tworzy ją labirynt korytarzy i komór.

Narciarska rozkosz

Szczyrk to jednak przede wszystkim narciarstwo. Ośrodek "Czyrna-Solisko" to największy kompleks narciarski w Polsce. Trasy liczą aż 22 km długości, a wyciągi blisko 8 km. Do najpopularniejszych tras należy ponad 800 metrowa Golgota, która prowadzi z Hali Pośredniej do Soliska i ma homologację FIS. Bardzo popularne są też trasy Centralnego Ośrodka Sportu na Skrzycznem. Jest tu kilka tras o różnym stopniu trudności oraz wyciągi orczykowe. Z kolei Ośrodek Narciarski "Biały Krzyż" słynie z tego, że co roku rusza jako pierwszy w całych Beskidach. Trasy są łatwe i średnio trudne, więc ze spokojnym sumieniem można polecić Biały Krzyż początkującym narciarzom, a nawet dzieciom.

Niestety narciarska sława Szczyrku w ostatnich latach została mocno nadszarpnięta. Z powodu ciągłych sporów między właścicielami wyciągów, a miejscowymi narciarze z wielu tras nie mogli korzystać. Przenieśli się więc do pobliskich Wisły, Ustronia, czy Korbielowa.

W Szczyrku-Biłej znajduje się jedyny w kraju naturalny tor saneczkowy. Można również wybrać się do jednej z kilku grot solno-jodowych.